Од занемарување до глобална слава: Спомениците во социјалистичка Југославија

Во Музејот на современа уметност на Војводина во Нови Сад, во петокот на 3. ноември се одржа промоција на книгата SHAPING REVOLUTIONARY MEMORY: The Production of Monuments in Socialist Yugoslavia, издадена оваа година од издавачите Igor Zabel Association for Culture and Theory Теорија од Љубљана и Archive Books од Берлин.

Промоцијата се одржа како дел од националната научна конференција со меѓународно учество насловена Споменична скулптура посветена на НОБ во Југославија, а публикацијата ја претставија Сања Хорватинчиќ (Институт за историја на уметност, Загреб0 и д-р Бети Жеровц (Филозофски факултет, Универзитет Љубљана).

Од занемарување и физичко уништување до глобална слава

Како што е наведено, публикацијата претставува сеопфатен преглед на огромната продукција на споменици во социјалистичка Југославија (1945–1991) посветени на антифашистичката Народноослободителна борба во Втората светска војна и социјалистичката револуција.

„Од распадот на Југославија во 1990-тите, овие споменици беа предмет на различни судбини, од занемарување и физичко уништување до глобална слава генерирана од високомодернистичката визуелна привлечност на голем број од нив. Но, целиот опсег, широката разновидност и сложениот контекст на југословенското монументално творештво, вклучително и неговите различни противречности, останаа во голема мера неистражени“, велат организаторите.

Книгата нуди темелно и интердисциплинарно истражување на овој феномен и богат визуелен материјал за испитување на неговите клучни карактеристики и специфичности:

Кои меморијални практики и комеморативни традиции му претходеле на развојот на спомениците во социјализмот?

Кој ги нарачал овие споменици и како југословенската културна политика и политика на сеќавање влијаеле на нивното производство?

Кои биле нивните автори и што ги дефинирало нивните формални и типолошки карактеристики?

Како југословенската споменична продукција била поврзана со компаративните напори во странство?

Какви комеморативни практики се развиле околу спомениците?

Како денес се оценува и се прифаќа ова наследство, како во постјугословенските држави наследнички, така и на меѓународно ниво?