Меморијален комплекс на планината Цер

Првонаграденото решение за меморијалниот комплекс на планината Цер носи вистинско освежување.

Од силна симболика, преку функционални и еколошки аспекти, првонаграденото решение чии автори се Игор Микитишин, Миљан Салата и Рајко Анѓелиќ на  минималистички архитектонски јазик зборува за современиот српски идентитет, човечкото страдање и пресвртите во историските настани.

Комплексот е создаден преку преклопување на три нивоа на просторната сложеност. Првото ниво се состои од централен хоризонтален продор и вертикален репер со силен знак на сеќавање на жртвите од битката кај Цер. Второто ниво се состои од група на комори наредени според моделот на позицијата на српската армија во очи и за време на битката. Третото ниво на комплексноста на просторот го сочинуват кривулести и неправилни шумски патеки чија улога е врзивна и комуникативна.

Структурата на комплексот е многу јасна. Објектот е поделен на четири функционални области и тоа видиковец на врвот во форма на вертикален споменик, музеј и Центарот за документација закопан под земја, едукативен центар развиен како три павилјони на местото и павилјони со сместувачките единици.

Еден од главните мотиви на меморијалниот комплекс е кулата видиковец со прекрстена основа, која сведочи за потресните човечки судбини, страдања и жртви на војната. “Материјализацијата на споменикот на меморијалниот комплекс е дефинирана со односот и претставата на полни и празни како вечна врска меѓу сегашноста и минатото, каде што празнината симболизира жртви на сите оние кои ги дадоа своите животи во извршување на победа и слобода, додека полното го симболизира нашето присуство и меморијата на која почива и опстанува сликата од минатото”, пишуваат авторите.

Центарот за документирање е под земја. Архитектите велат дека “музејот се наоѓа во подземните агли, кој организациски и архитектонски е подредени на  илустрација на ровот. Подземното укопување на објектите остава силен впечаток за корисникот на просторот.

Едукативниот центар е дизајниран со намера да има ненарушување на природниот амбиент и еколошките аспекти, а на тој начин да има нераскинлив дел од пејзажот во рамките на комплексот.