Oтворање на Проектот „Нада“ на авторката Јасмина Цибиќ.

Со предавањето „Рихтер – Цибиќ“, кое ќе го одржи кураторот од Музејот на современата уметност од Загреб, Весна Мештриќ, со почеток во 18.00 часот, на 23 ноември 2017 година (четврток), во објектот Чифте амам, ќе се одбележи отворањето на Проектот „Нада“ на авторката Јасмина Цибиќ.

​Првиот чин на новиот проект на Јасмина Цибиќ “Нада” доаѓа од биографијата на архитектот и уметник Вјенцеслав Рихтер, чија архива, благодарение на донацијата Рихтер на сопругата Нада Карес Рихтер, се наоѓа во рамките на Музејот на современа уметност во Загреб. Како архитект, Рихтер беше меѓу клучните лица одговорни за креирањето на уметноста и на визуелниот идентитет на југословенските павилјони на меѓународните изложби. Тој дизајнираше национални павилјони за две светски изложби каде Југославија учествуваше по Втората светска војна. Покрај тоа, ко-автор е на вилата Загорје во претседателската палата (сега на Кабинетот на претседателот), во која за време на престојот во Загреб отседнувал Јосип Броз Тито.
Основата на проектот “Нада” се чини дека се оригинално дизајнирани, но нереализирани решенија на Рихтер за југословенскиот павилјон на Експо 1958 година во Брисел, кои уметницата ги презема и гради како скулптура која е столбот на нејзиниот нов краток филм. Во оваа едноканална видео инсталација виолинистката Дејана Секулиќ постојано ја прилагодува архитектурата на музичката нотација “Чудесниот Мандарин”, музичка композиција за балет, на Бела Барток, која била уметничко дело избрано да ја презентира Југославија во својот најважен момент во Брисел – Национални денови – кога целта била да се зголеми јавниот интерес. Фактот дека балетот е избран за презентација во најрепрезентативен момент сам по себе е интригантен, бидејќи токму тоа дело било системски го забранувале различни политички системи заради неговото експлицитно дејство – конфликт на проститутка и нејзините клиенти и заводници.

​Последната деценија наназад, презентацијата и визуелизацијата на концептот за национална држава во Република Македонија се соочува со бројни контроверзи и дебати, и тоа не само од страна на историчарите на уметноста. Од една страна, постои тенденција дека, во традицијата на деветнаесеттиот век, се осмисли и спроведе т.н. национален стил, кој во овој случај го прочистува псевдоисторискиот конструкт. Но, Скопје, поради катастрофалниот земјотрес што го уништи средновековното и Отоманско јадро, а во шеесеттите години поради повиците за реконструкција беше архитектонска лабораторија на модернизмот. Од тоа време датира и уште еден од нереализираните проекти на Рихтер, проект на музеј, кој подоцна ќе се развие во, исто така, никогаш нереализиран, проект на Музејот на револуцијата на Југославија во Белград.

​Организирањето на проект на Јасмина Цибиќ во Националната галерија на Македонија, меѓу другото, укажува на дел од историјата на Скопје, што е од големо значење за историјата на архитектурата на дваесеттиот век: се разбира, тоа е реконструкција на која преку јавен повик кој го врши младата земја, во 1963 година, пет години откако Рихтеровиот павиљон ја освојува наградата на Светскиот Експо во Брисел. Токму нереализираните решенија на автори како Кензо Танге или Оскар Хансен, и Вјенцеслав Рихтер, од Скопје направија едно од митските места на европскиот модернизам на шеесеттите години. Јасмина Цибиќ со својот проект, во годината на стогодишнината од раѓањето на Рихтер, се посветува не само на модернистичката утопија во архитектурата, туку, исто така, на видливото и невидливо ткаење на односите и моќта испреплетени во архитектурата, но исто така и во животот на архитектот, и дека официјалната историја е често се занемарува.

На изложбата ќе бидат претставени видео инсталациите „Нада, акт I“, „Нада, акт II“ и „Нада, акт III“.
Куратор на проектот е Ана Франговска.